Er wordt zeer veel, zeer waardevol werk verricht in de zogenoemde Zelfhulpgroepen. Vaak gaat dat ‘achter de schermen’, waar ze een onmisbare ondersteunings-, vraagbaak-, of ‘van je af praat’ functie hebben. Denk bijvoorbeeld aan praatgroepen voor mensen met een verslavingsproblematiek of voor ouders van kinderen met een handicap. Carel van den Berk heeft zelf al tientallen jaren ervaring met zelfhulpgroepen. Zijn wens in de Wensboom van Rotary Best-Oirschot leverde deze week een mooie cheque op voor de ondersteuning van de zelfhulpgroepen vanuit WIJzer.

door Rens van Ginneken

Carel van den Berk is al zeer lang actief in het Sociale Domein en zijn kennis over zelfhulpgroepen is opgedaan in veertig jaar, door eigen ervaring en pionierswerk. Als ‘wensindiener’ neemt hij graag het woord. “Toen 42 jaar geleden onze zoon werd geboren met het Syndroom van Down, was er niets over te vinden. De term ‘Down’ bestond nog niet eens. Men sprak toen nog over ‘mongooltjes’. Ouders van kinderen met Syndroom van Down moesten eigenlijk alles zelf uitzoeken. Dat leidde tot enkele succesvolle stichtingen en zelfhulpgroepen waarin ouders elkaar tot steun konden zijn”, vertelt Carel.

Lotgenoten

Gerrit van der Beek van Rotary Best-Oirschot heeft een enigszins vergelijkbare achtergrond: zijn dochter heeft ook Syndroom van Down. “Toen zij 21 jaar geleden geboren werd, was er al meer informatie beschikbaar, mede dankzij mensen als Carel die veel meer hebben moeten zoeken dan wij destijds en die daarmee belangrijk pionierswerk verrichtten. Maar er zijn nog veel meer mensen die tegen bepaalde problematiek aanlopen en die de behoefte voelen om daarover in contact te treden met bijvoorbeeld lotgenoten.”

Faciliteren

Jeannette van de Ven van de Rotary heeft daar een concreet voorbeeld van paraat. “We zijn bijvoorbeeld in contact gekomen met de in Oirschot bekende stichting Go4 Duchenne. Zij doen belangrijk werk in het ondersteunen van mensen met Duchenne. Daar zie je ook dat het contact met lotgenoten en het delen van ervaringen enorm waardevol is.” Gerrit knikt. “De zelfhulpgroepen in Oirschot en Best vervullen een hele belangrijke functie. Vanuit WIJzer worden er zo al veel groepen gefaciliteerd, bijvoorbeeld ook op het gebied van het versterken van de mentale gezondheid. Wij van de Rotary juichen dat echt toe.”

Verweven met de samenleving

Jeannette: “WIJzer is natuurlijk de ideale ‘partner’ voor het ondersteunen en helpen met doorverwijzen van al die zelfhulpgroepen, zonder dat we de illusie hebben dat het een therapie kan vervangen natuurlijk. Zij beschikken over de sociale netwerken, ze zijn echt verweven met de samenleving. En dat is eigenlijk ook de plek waar wij van Rotary als serviceclub het liefste actief zijn: middenin de samenleving. We ondersteunen met giften, maar de wensen uit de Wensboom zijn vaak ook zeer praktisch van aard: helpen met behangen of verhuizen bij een oudere dame bijvoorbeeld. Laatst hebben we nog mensen meegenomen naar Circus in de Zorg, met een lekkere lunch erna.”

Zelfhulpgroepen in actie

Chenna Kuijpers, met haar achtergrond in de psychiatrie, verzorgt en begeleidt vanuit WIJzer veel projecten die onder maatschappelijk werk vallen. “Wij vangen natuurlijk veel signalen op vanuit de gemeenschap, via onze Dorpsondersteuners en onze jongerenwerkers bijvoorbeeld. Vaak zien we dat mensen met dezelfde problematiek kampen en dat kan een goed moment zijn om een zelfhulpgroep in het leven te roepen. Zo hebben we dat vrij recent nog geïnitieerd na een PsySalon, voor mensen met een complexe vorm van PTSS bijvoorbeeld. Deze mensen melden zich vaak ook bij hun huisarts, maar doorgaans is de wachttijd dan lang voor een doelmatige doorverwijzing. Juist in die tussenliggende tijd is zo’n zelfhulpgroep dan vaak zeer waardevol. Maar het gebeurt ook dat we nazorg na een behandelingstraject verzorgen, als een soort afbouw in de therapie.” Carel vult aan: “Die zelfhulpgroepen zou je in die situatie eigenlijk als een soort ‘nulde-lijns zorg’ kunnen zien, al vóór de officiële zorg begint.”

Locaties gezocht voor zelfhulpgroepen

Chenna vervolgt: “De groepen die WIJzer momenteel faciliteert komen vooral samen op onze locaties in De stoelendans en aan de Oude Grintweg, maar we zoeken eigenlijk nog locaties die niet direct aan ons verbonden zijn. Inmiddels vinden er ook al bijeenkomsten plaats bij Oirschot Vitaal en Beers Vitaal. Maar zijn er wellicht sportclubs of andere verenigingen die dit ook willen faciliteren, bijvoorbeeld met een ruimte waar mensen in rust kunnen samenkomen? Indien nodig kunnen wij dat begeleiden. Maar op dit moment draaien er bijvoorbeeld ook al jaren zelfhulpgroepen voor verslavingsproblematiek, die het perfect helemaal zelf regelen.” Wat zijn eigenlijk andere voorbeelden van zelfhulpgroepen in deze regio? Chenna kan zo een heel rijtje benoemen: “Er is een actieve Post Covid groep. Ook draait er een vaste groep voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel. Er zijn groepen voor jongeren van verschillende leeftijden en achtergronden en er is een Rouwgroep die door een Dorpsondersteuner geleid wordt. Een bekende is natuurlijk het Alzheimercafé Best Oirschot Son en Breugel. Bij het eventueel bespreken van bepaalde thema’s is de groep altijd leidend en ook bepalen ze zelf of er begeleiding vanuit WIJzer gewenst is.”

Hulp bij opzetten zelfhulpgroep

“De zorgen om de mentale gezondheid van mensen, met name jongeren, staat volop in de aandacht nu”, aldus Gerrit. “De zelfhulpgroepen helpen om herkenning en erkenning te vinden. Dat is belangrijk, want een isolement ligt vaak op de loer. Iedereen heeft social media, maar de échte interactie, bijvoorbeeld gewoon een hand vasthouden, blijft héél belangrijk!” Carel besluit enthousiast: “Er is nog ruimte genoeg om nieuwe zelfhulpgroepen te starten. Ik ken inmiddels veel mogelijkheden in het veld en ik wil graag helpen met het opzetten of doorverwijzen!”

De donatie van Rotary Best-Oirschot wordt gebruikt voor opleiding/bijscholing van vrijwilligers die betrokken zijn bij de zelfhulpgroepen en voor het opzetten van nieuwe zelfhulpgroepen.

Aanmelden bij Carel van den Berk: 06 - 37226735

Meer (contact)info WIJzer: www.wijzer-oirschot.nl

De Rotary plaatst de Wensboom op 29 november tot 30 december in Best, Boterhoek, terras van Il Gusto. Wethouder Veronique Zeeman, zal om 13.00 uur op 29 november de Wensboom openen. Meer info elders in dit weekblad.