Met exposities, prijzen en eerbetonen in verre buitenlanden is de Oirschotse kunstenaar Marcel Bastiaans wel wat gewend inmiddels. Maar toen hij zondag 18 mei in zijn eigen dorp de Gouden Ambassadeursspeld kreeg opgepind door de burgemeester ontroerde én verraste dat hem volkomen. “Dit dorp voelt echt als mijn plek. Manhattan is natuurlijk ge-wel-dig, maar als ik dan weer in het mooie Oirschot kom: daar kan niets aan tippen!”

door Rens van Ginneken

“Bij de officiële opening van mijn expositie én mijn nieuwe atelier werd het ineens stil en pakte de burgemeester haar ambtsketting en bleek ik dus de Gouden Ambassadeursspeld te krijgen. Ik was echt even van mijn stuk”, vertelt de kunstenaar in zijn atelier. De speld wordt alleen in zeer uitzonderlijke gevallen toegekend, aan mensen die zich meer dan tien jaar verdienstelijk hebben gemaakt voor Oirschot. In het Oirschots Weekjournaal van enkele jaren geleden vertelde Bastiaans al eens hoe dol hij op Oirschot was en hoe vaak hij in het buitenland – van New York tot Florence – met veel trots vertelde over het dorp waar hij woont en werkt.

Nooit meer weg uit Oirschot

“Dat is ook echt zo. Ik kan niet anders dan heel enthousiast zijn over ons dorp. Toen ik mijn partner Ina, een geboren Oirschotse, net had leren kennen heb ik haar al snel in het dorp opgezocht en eigenlijk ben ik nooit meer weggegaan. Naar Eindhoven ging ik eigenlijk alleen nog af en toe om mijn planten water te geven”, zo vertelt hij met zijn kenmerkende gulle lach. “Het dorp zelf, de mensen: alles vond ik hier geweldig. Dat is ook nooit vanzelfsprekend geworden. Ik ben er eigenlijk dagelijks blij over: het is echt mijn plek geworden.”

Grot vol kleurtjes

Oirschot heeft dus letterlijk een markante en waardevolle ambassadeur die het dorp over de gehele globe promoot en de naam Oirschot op vele plekken zelfs in de krant weet te krijgen. Tussen het werken en exposeren in verre buitenlanden blijft Oirschot echter altijd zijn veilige en gekoesterde thuishaven. Hij creëert er in zijn beide ateliers ook bewust een ‘afgeschermde speelplek’, om goede redenen. “Ik lees nooit de krant, kijk nooit journaal en luister nooit naar nieuwsberichten. Al die negativiteit komt mijn werk niet ten goede. Of eigenlijk voelt het niet eens als werk. Het is spelen én delen. Dat laatste is zeker zo belangrijk. Ik leef hier eigenlijk in een grot vol met kleurtjes, haha!”

Prettige zinsbegoocheling

Wie rondkijkt in zijn atelier en zijn werk ziet kan eigenlijk niet anders dan Bastiaans stelling onderschrijven. Er is ruimte, er is licht, er is het hondje Nutella, een blinkende knalgele Morgan en een fraaie Ducati Scrambler. Er staan werken van zijn laatste serie ‘Babel’ die met hun bombardement aan kleuren, gelaagdheid, toegevoegde speelgoedautootjes en Smurfen, en een spannend balanceren met lijnen een prettig soort zinsbegoocheling veroorzaken. In zijn Toren van Babel ga je eigenlijk met Bastiaans samen omhoog, next level, en nog een niveau en wéér eentje.

Totale vrijheid

“Ik heb eigenlijk een geheel nieuwe manier van werken gevonden hierin”, onthult Bastiaans. “Een soort bouwen, stapelen, in vertrouwen en to-ta-le vrijheid. Ik maak veel kunstwerken en ontwerpen in opdracht natuurlijk; dan is het zaak goed te luisteren naar wat de opdrachtgever zoekt, overleggen over materiaal, kosten, de doelgroep. Bij dit werk is de kunst letterlijk om te luisteren naar jezelf, om juist niet door de ogen van anderen te kijken. Ik vind het zelf verrassend moet ik zeggen. Ik ben aan het ontdekken – of heb ik dat al ontdekt? – wie ik ben, wie ik mocht zijn. Ook in het kleurgebruik voel ik me volkomen vrij. En als je er een spot op zet, dan krijg je van die spannende slagschaduwen, dan gaat het léven! Het is alleen Marcel in zijn ‘speelplek’, terug naar het kind in Marcel. Dat is heel goed bevallen, hier moet ik mee verder. No way back!”, roept hij begeesterd. “The artist is a child, who survived…”

Werken in Honolulu

De toekomst ziet er zonnig uit voor de Oirschotse Ambassadeur. “Er liggen weer uitnodigingen om te exposeren. In San Diego, in Manhattan voor de vijftiende keer, in Santa Fe, in Florence voor de derde keer. Het is allemaal speciaal voor me. En ik wil graag weer exposeren in Wenen; die stad is zó mooi… Maar ook in het buitenland werken, dat geeft altijd een prachtige energie. Dat deed ik al in Berlijn en in New York. Nu ligt er weer een uitnodiging om naar Honolulu op Hawaï te komen. Wonen, werken, verblijf: alles geregeld.”

Kleinzoon van Picasso

Je gaat je afvragen hoe hij aan al die prachtige aanbiedingen komt. “Ik ben ervan overtuigd dat het echt ‘mindset’ is. In het vliegtuig naar New York had ik besloten dat ik daar wilde gaan werken. Vervolgens raak ik met een sommelier in een restaurant in gesprek, die vertelde dat hij me wel aan een werkplek kon helpen. Binnen de kortste keren had ik een woning met atelier in de Upper West Side in New York. Een hele bijzondere buurt, waar bijvoorbeeld ook Yoko Ono en Bono wonen. Ik hoefde ook alleen huur te betalen als ik er was. Een fantastische deal natuurlijk! Onlangs kwam ik via die sommelier ook weer aan de werkplek in Honolulu. Vroeger had ik dat vertrouwen juist niet. Nu weet ik dat het goed komt, als ik me er maar op richt. Vertrouwen hebben, mindset, ervoor gaan en het gevoel creëren! Eerst geloven, dan zien. Daar ben ik van overtuigd. Opdrachten uit Japan, Italië, een uitnodiging van de kleinzoon van Pablo Picasso. Ik droom alsof het al gebeurt en dan komt het, vaak nog mooier dan je wenste.”

‘Hoe heb ik het gedaan?’

“Ik ben heel vaak dankbaar voor wat ik heb. Tegenwoordig krijg ik steeds vaker uitnodigingen voor mijn werk in musea, op Malta en in Marbella bijvoorbeeld. En van kunststudenten hoor ik weleens dat er over me gesproken wordt op de academie. Dat vind ik nou leuk!” Hij glimlacht ondeugend. “Ik ga ook weleens naar de kunstbeurs TEFAF, om te kijken of er werk is dat op het mijne lijkt. Dat is gelukkig niet zo, haha!” Bastiaans kijkt naar zijn ‘Babel’. “Soms denk ik: hoe heb ik dit toch gedaan?? En dan weet ik soms echt niet meer hoe het uit mijn handen is gekomen.”

Diezelfde middag komt er nog een berichtje na van Bastiaans. “Dit nieuwe hoofdstuk in mijn werk voelt alsof je in je huis een extra verdieping ontdekt en denkt: kan ik hier ook naartoe en wat ga ik ermee doen. En ik heb een goedkeuring van mijn ontwerp van een tien meter hoge sculptuur in de regio Bologna gekregen!” Het ambassadeurswerk is nog lang niet ten einde.

Nieuwe website: www.marcelbastiaansART.com