Het dorp Oostelbeers heeft een mooie historische kern met bijzondere rijks- en gemeentelijke monumenten. Aan de Kerkstraat zijn naast de pastorie en de kerk verschillende oude boerderijen en woningen te vinden. Waar de Kerkstraat overgaat in de Andreasstraat staat een ander karakteristiek en beeldbepalend pand, het voormalige café Juliana uit 1909.
Ook Middelbeers heeft een historische kern en erfgoedpanden, zoals de voormalige Limonadefabriek aan de Doornboomstraat, een bedrijfsgebouw uit 1945, herkenbaar aan de grote stalen ramen. Dit pand was lang met sloop bedreigd maar wordt dit jaar met behoud van de woning en een reconstructie van de fabrieksgevel getransformeerd naar een kleinschalig woningbouwproject. Een nieuwe woonplek, maar met een herkenbaar verhaal van de oude bestemming.
Voor de locatie van het oude café Juliana in Oostelbeers is eveneens sprake van een herontwikkelingsplan. Het verschil is alleen dat hier niet is gezocht naar een oplossing om iets van de waarde van het café te behouden. Net als de Limonadefabriek voor Middelbeers staat dit oude café symbool voor de geschiedenis van Oostelbeers en maakt het deel uit van het cultuurhistorisch erfgoed. Sloop je het dan zeg je, het verhaal en de kenmerken van het dorp zijn niet belangrijk.
Om cultuurhistorische redenen is het daarom verstandig om voorzichtig om te gaan met dit pand. Het risico is groot dat er een zielloos gebouwd ontwerp op deze plaats wordt gebouwd dat niet past is bij het oude dorpse karakter van Oostelbeers.
Allebei de locaties, café Juliana en de Limonadefabriek, maken deel uit van de Monumenten Inventarisatie van de Provincie (MIP), een lijst van belangrijke cultuurhistorisch waardevolle gebouwen. Allebei de locaties liggen in een strook met een hoge verwachtingswaarde betreffende de archeologie, de historische kern en het oude dorpslint.
De Stichting Behoud Erfgoed Oirschot, opgericht in 2006, zal zich inzetten voor het behoud van café Juliana net zoals we dat eerder voor de Limonadefabriek hebben gedaan. Zonder erfgoed zijn we spoorloos, het verleden geeft reliëf aan het heden en zet een weg uit naar de toekomst.
Frans Adriaanse, voorzitter SBEO