De biologische varkensboer Kees Scheepens is gestart met een inzamelingsactie voor zijn eigen ontworpen nieuwe varkensstal met intelligent varkenstoilet. Door klimaatverandering en vooral door twee hele natte winters heeft hij uiteindelijk besloten de varkens ook binnen een droge plek te kunnen aanbieden. "In de afgelopen jaren is de regen gewoon verdubbeld", vertelt Kees Scheepens, die echt de wanhoop nabij was de afgelopen jaren. "De grond was zo verzadigd dat de biggen vast kwamen te zitten in de modder en ze lopen alles kapot. Ook voor de kleintjes was het geen doen meer."

door Marcia Engelander - van den Wittenboer

Kees zit al 25 jaar met zijn biologische varkensbedrijf op hoge zandgronden van de Oirschotse heide, waar het regenwater goed wegzakt onder 'normale' omstandigheden. De zeugen en biggen lopen vrij buiten over het veld en kunnen heerlijk in de modder wroeten. Zij vinden hun onderdak in kleine stalletjes. Vanwege de aanhoudende regen de afgelopen jaren moest hij de biggen meermaals binnen houden in de oude koeienschuur. Vanaf eind 2023 tot begin dit jaar was het één grote natte modderboel geworden. "Ik heb de varkens afgelopen jaren twee keer moeten evacueren naar de stal, het was gewoon te modderig en te nat. De varkens zakten helemaal weg in de modder",vertelt Kees, "Maar dat is niet het enige. Ik kwam er niet meer doorheen met de tractor, die kwam gewoon vast te zitten. Het was rampzalig." In februari besloot Kees spijtig genoeg om zijn veestapel te halveren. Van de in totaal 400 dieren zijn er nu nog 200 over, waaronder 35 zeugen. "Als ze binnen staan moeten ze ook genoeg ruimte hebben. Allemaal een eigen plekje", legt Kees uit, "Varkens houden wel van modder, maar varkens hebben een hekel aan regen. Ik wil zorgen voor maximaal dier welzijn en dat kan niet al ze met zijn allen opgepropt staan".

Deurtje

De oude koeienstal die momenteel tijdelijk onderdak biedt aan de tweehonderd dieren is aan vernieuwing toe en had eigenlijk al verbouwd moeten zijn. En Kees heeft zelf ideeën ontwikkeld voor de aanpassingen en een nieuwe stal. Hij wil een slimme stal bouwen waar de varkens zoveel mogelijk hun natuurlijke gedrag kunnen behouden. En een stal waar makkelijk kan worden gevoerd in tijden van regen, daarnaast wilde Kees ook dat er weinig overlast voor het milieu zou zijn. "Het moet dus een biologische stal worden met een uitloop naar buiten. En extra ook nog een deurtje naar de weide. Zodat de varkens zelf kunnen kiezen of ze naar buiten willen", vertelt Kees enthousiast. "Daarnaast kan ik de deur ook bedienen. En als het regent het deurtje dus dicht houden om schade aan de weide te voorkomen."

Intelligent varkenstoilet

Toppunt van innovatie aan de stal zal het varkenstoilet zijn. Het allereerste toilet voor varkens ter wereld wat de ammoniakuitstoot drastisch verlaagd. Kees vertelt: "Varkens zijn hele intelligente dieren die al zelf de mest en urine scheiden. Nu poepen en plassen ze buiten in het veld, met regen gaan ze al naar de toiletruimte binnen. Dit is een filtervloer die poep en plas scheidt. Poep halen we weg en de plas gaat door de filtervloer een container in." Wanneer de big heeft geplast gaat er een sensor af en krijgt hij een beloning; een snoepje. "Het uiteindelijke idee van de opgevangen urine is dat dit hergebruikt kan worden om de tuin te bemesten. Dat is veel beter dan de kunstmest die men nu gebruikt. Dus straks kunnen alle inwoners van Oirschot een fles varkensurine hier halen om hun tuintje te bemesten", zegt Kees lachend. De varkens komen op beton met droog strooisel te staan en houden het daar zelf schoon. "Doordat de urine wegloopt komt er ook weinig ammoniak vrij, zodat de varkens ook in een schone lucht staan." Wil je Kees Scheepens ook een helpen aan zijn nieuwe varkensstal? Steun hem dan en kijk eens op: https://www.gofundme.com/f/trek-kees-zn-pionierboerderij-mee-uit-de-modder